កាលពីទសវត្សរ៍ ឆ្នាំ១៩៨០ ក្រោយពីកម្ពុជា
រំដោះចេញពីរបបខ្មែរក្រហមមក ដោយសារមានចំណេះដឹងខ្លះៗពីសម័យសង្រ្គាម លោករង់ចាំ
បានក្លាយជាគ្រូបង្រៀននៅភូមិដាច់ស្រយាលមួយ។ នៅទសវត្សរ៍នោះ សាលា
ដែលលោករង់ចាំបង្រៀន មានតែជញ្ជាំងបាំងធាងដូង និងថែបប្របុស ដំបូលប្រក់ស្បូវ
ចំណែកឯសិស្ស ត្រូវអង្គុយផ្ទាល់ដី និងខ្លះអង្គុយលើដុំឥដ្ឋបាក់បែក។
នៅក្នុងសាលា ដែលធ្លុះធ្លាយ មើលឃើញមេឃ លើដីទួល
ដែលធ្លាប់ជាកន្លែងក្រោលគោក្នុងសម័យខ្មែរក្រហម
លោករង់ចាំបានបង្រៀនសិស្សពីរបៀបសរសេរ អក្សរ ពី.ក.ខ.គ.ឃ.ង. និងលេខពី.០.១.២.៣ផងដែរ។
នៅពេលខ្លះ លោករង់ចាំ ចាប់ដៃ សិស្ស ឲ្យសរសេរដោយផ្ទាល់ ចំពោះសិស្សណា
ដែលមិនសូវយល់ពីរបៀបសរសេរ។ ទោះបីពេលខ្លះ សិស្សមិនចេះ ក្តី តែលោករង់ចាំ នៅតែញញឹម
និងខិតខំបង្រៀនសិស្សដដែល។
ក្នុងចំណោមសិស្សថ្នាក់បឋមរបស់លោកគក្រូរង់ចាំ
មានសិស្សម្នាក់ឈ្មោះស្មាច។ ស្មាចបានចាប់កំណើត កាលពីឆ្នាំ១៩៧៥
មុនពេលរបបខ្មែរក្រហមចូលកាន់កាប់អំណាចបន្តិច។ ប៉ុន្តែ
ដោយសារការហូបចុករបស់ម្តាយស្មាចកាលនោះ បានធ្វើឲ្យកាយសម្បទាររបស់ស្មាច់ មិនសូវល្អ។
ស្មាចបានក្លាយជាកុមារាបាក់ទឹកដោះ។ រៀងរាល់ពេលចេញពីរៀន ស្មាចតែងតែ ដេកដួល
អង្គុយយំនៅតាមផ្លូវ ព្រោះតែឃ្លានបាយ និងដើរទៅផ្ទះមិនរួច។ ជួនកាលស្មាច់ ត្រូវបាន
មិត្តភក្តិជួយគ្រាហ៍ទៅផ្ទះ និងជួនខ្លះទៀត ស្មាច់ ត្រូវលោកគ្រូរង់ចាំអ៊ាវ.ក នាំទៅផ្ទះដែរ។ ផ្ទះរបស់ស្មាច់ ជាខ្ទមរខេករខាកមួយនៅចុងភូមិ
ចំណែកផ្ទះលោកគ្រូរង់ចាំ ក៏ជាខ្ទមពុកកំព្រួក ដែរ។ ជាង៣០ឆ្នាំក្រោយមក
ផ្ទះលោកគ្រូរង់ចាំ បានធ្វើធំជាងមុនបន្តិច ប៉ុន្តែនៅប្រក់ស្បូវ ជញ្ជាំងបាំថែបដដែល។
ថ្ងៃមួយ ខណៈលោកគ្រូកំពុងកណ្តៀតកាតាបចេញពីបង្រៀនសិស្ស ដើរតាមផ្លូវទៅផ្ទះ
ជាមួយសិស្សតូចៗដទៃទៀត
ស្រាប់តែស៊ីផ្លេរថយន្តម៉ាកឡង់គ្រីស័រសេរីខ្ពស់មួយ
បានបន្លឺឡើងពីក្រោយខ្នង។ លោកគ្រូងរង់ចាំ មិនបានងាកមើលទៅរថយន្តនេះទេ ធ្វើឲ្យសំឡេងស៊ីផ្លេរថយន្តបានបន្លឺឡើងម្តងទៀត។
ដោយមានការងឿងឆ្ងល់ លោកគ្រូរង់ចាំ ក៏ងាកមើលទៅរថយន្តនោះ។ លោកគ្រូរង់ចាំ
ឃើញស្នាមញញឹមប៉ព្រាយរបស់បុរសជាង៤០ឆ្នាំម្នាក់ រួមទាំងស្រ្តីវ័យស្រករគ្នាផង។
រំពេចនោះ អ្នកបើករថយន្តចុចកញ្ចក់រថយន្តចុះ រួចសំឡេងស្វាគមន៍ពីក្នុងរថយន្តបង្ហើរឡើង
សួស្តីលោកគ្រូ( មិនមែនជម្រាបសួរទេ)
លោកគ្រូសុខសប្បាយទេ?។ លោកគ្រូរង់ចាំធ្វើមុខឡិងឡង់ៗ
ព្រោះមើលមិនស្គាល់ម្ចាស់រថយន្តជាអ្នកណា?។ បន្តិចមក
អ្នកបើករថយន្តបន្តប្រយោគរបស់ខ្លួន លោកគ្រូចាំខ្ញុំទេ ខ្ញុំគឺអាស្មាច
ដែលលោកគ្រូចំណាំអ៊ាវទៅផ្ទះនោះណា៎?។ សំណួរនេះ ធ្វើឲ្យលោកគ្រូរង់ចាំនឹកឃើញ
ហើយងក់ក្បាលឧទានឡើង អូហ៍ គ្រូស្គាល់ហើយ តែកូនស្មាច់កាលមុន មិនក្រអឺមក្រទមដូច
កូនស្មាចពេលនេះទេ។ គេចេះដឹង និងស្គាល់ចាស់ទុំណាស់។ ឮប្រសាសន៍នេះ
ស្មាច់ហាក់អាក់អន់ចិត្តចំពោះលោកគ្រូ ហើយធ្វើជាសួរបន្តថា ចុះលោកគ្រូ បង្រៀនយូរហើយ
ម៉េចក៏នៅមកបង្រៀនដើរទៀត? ។ លោកគ្រូរង់ចាំ អល់អែកចម្លើយបន្តិច ទើបឆ្លើយទៅវិញ។
មិនអីទេ កូនស្មាច់ដឹង គ្រូស្រាប់ហើយ តាំងពីដើមមកគ្រូ
មិនដែលគិតថាទ្រព្យសម្បត្តក្រៅខ្លួនជារឿងសំខាន់ទេ។ ជាពិសេស ទ្រព្យសម្បត្តិ
ដែលបានមកដោយគ្មានប្រភពចំណូលច្បាស់លាស់។ គ្រូមិនត្រូវការ ទ្រព្យសម្បត្តិ
ដែលបានមកពីការកិបកេងលុយជាតិ បំផ្លាញជាតិ ឬបំផ្លាញអ្នកដទៃទេ។
សម្តីរបស់លោកគ្រូរង់ចាំធ្វើឲ្យស្មាច់កប់យោបល់។ លោករង់ចាំឃើញដូច្នេះ
ក៏ប្រាប់ទៅស្មាច់វិញថា មិនអីទេ បើកូនស្មាច់ប្រញាប់ កូនទៅមុនចុះ ចំណែកគ្រូ
ដើរតាមក្រោយជាមួយកូនៗដទៃទៀតទៅបានហើយ។ ស្មាចឮលោករង់ចាំស្តីដូច្នេះ ក៏បានលេស
ជម្រាប់លាលោករង់ចាំទៅតែម្តង បានលោកគ្រូ សិស្សជម្រាបលាទៅមុនហើយ។ និយាយចប់
ស្មាច់រោទិ៍ម៉ាស៊ីនឡានង៉ោងៗ បន្ថែមល្បឿនដូចព្យុះចេញទៅ ធ្វើឲ្យធូលីដី
ហុយទ្រលោមឡើង ស្ទើរមើលផ្លូវមិនឃើញ។ លោករង់ចាំ ឈរស្ងៀម យកដៃបក់ធូលីចេញ។ ឯស្មាចវិញ
ពេលចេញផុតពីគ្រូហើយ ក៏រអ៊ូដាក់ប្រពន្ធថា ចរិតត្រឹមតែជាគ្រូបង្រៀន តែនិយាយស្តីដូចអទិទេព
គ្មានអ្នកណាស្មើ។ អញ្ចឹងហើយ បានជានៅត្រឹមតែជាគ្រូមួយជីវិត។ ភរិយារបស់ស្មាច់បានត្រឹមតែអង្គយស្ងៀម។ បីខែក្រោយមក នៅក្នុងវត្ត
នៃភូមិដែលលោកគ្រូរង់ចាំរស់នៅមានរៀបចំធ្វើពិធីបុណ្យផ្កាសាមគ្គី ដ៏ធំមួយ។ បុណ្យនេះ
ជាការផ្តួចផ្តើមធ្វើរបស់ស្មាច់ រួមនឹងភរិយា។ អ្នកភូមិទាំងអស់ មានក្មេង
មានចាស់នាំគ្នារីករាយនឹងការធ្វើបុណ្យនេះ។ អ្នកខ្លះនិយាយសរសើរស្មាច់
ដែលមានសំណាងបានធ្វើជាមន្រ្តីធំក្នុងជួររាជរដ្ឋាភិបាល
និងមានប្រាក់រាប់ម៉ឺនដុល្លារសល់តម្កល់នៅធនាគារទៀត។ ប៉ុន្តែ ថ្ងៃសូត្រមន្ត
នៃពិធីបុណ្យស្មាច់មិនបានទៅចូលរួមទេ មានតែភរិយាប៉ុណ្ណោះ
រហូតដល់ថ្ងៃឆ្លងបុណ្យទើបមានវត្តមានស្មាច់ និងអ្នកកាសែត
ទូរទសស្សន៍មួយអង្គភាពពីរអង្គភាពដែរ។ ពេលមកដល់រោងបុណ្យ ដែលភាគ
ច្រើនមានស្រ្តី និងបុរសចាស់ជរា មានគ្រូ
មានសិស្សខ្លះ ស្មាច់បានបង្គាប់ឲ្យអាចារ្យប្រកាសក្បាលមេក្រូ ប្រាប់អ្នកភូមិថា
ថ្ងៃនេះស្មាច់មានថវិកាមួយចំនួនចែកជួនអ្នកភូមិ ហើយមូលហេតុ
ដែលស្មាច់មិនបានមកនៅថ្ងៃសូត្រ គឺដោយសារស្មាច់ជាប់រវល់
ទៅដូរលុយសម្រាប់ចែកនេះឯង។ ស្មាច់បានបង្គាប់ឲ្យអ្នកភូមិ ឈរតម្រង់ជួរ
ដើម្បីគេងាយស្រួលដើរចែក និងបានប្រាប់ទៅអ្នកកាសែតពីរនាក់
ម្នាក់ជាអ្នកាកសែតបោះពុម្ពផ្សាយ ម្នាក់ជាអ្នកធ្វើការនៅទូរទស្សន៍ក្នុងស្រុកមួយ
ចាំថតរូប ដើម្បីចុះផ្សាយ។
ក្រោយពីអ្នកភូមិឈរជាជយរ ក្រោមកម្តៅថ្ងៃ
ដ៏ហួតហែងរួចមក ស្មាច់ ក៏នាំភរិយា រួមទាំងកូន តូចផង
ដើរចែកថវិកាមនុស្សក្នុងជួរម្នាក់៥០០០រៀល។ ស្មាច់ដើរចែកបណ្តើរ ញញឹមដាក់មុខ
ម៉ាស៊ីនថតបណ្តើរ ឯអង្គរក្ស ក៏ដើរអមពីក្រោយជាប់ជានិច្ច។ លុះចែកមកដល់លោកគ្រូរង់ចាំ
ដែលមានវ័យជាង៥០ឆ្នាំហើយនោះ ស្មាច់បានងាកទៅខ្សឹបអ្នកថតថា គាត់ជាគ្រូរបស់ខ្ញុំ
សូមថតខ្ញុំ និងគាត់ឲ្យបានច្រើនបន្តិច។ បន្ទាប់មក ស្មាច់ក៏ហុចប្រាក់៥០០០រៀល
ឲ្យទៅលោកគ្រូ ដូចអ្នកដទៃដែរ។ ភ្លាមនោះ លោកគ្រូរង់ចាំ ដ៏ស្រក់ទឹកភ្នែក
នៅចំពោះមុខមនុស្សរាប់រយនាក់ ធ្វើឲ្យគេឆ្ងល់គ្រប់គ្នា។ នៅពេលអ្នកកាសែតសួរថា ហេតុអី
ក៏លោកយំ លោកគ្រូឆ្លើយថា ខ្ញុំ រំភើបពេក ព្រោះតាំងពីខ្ញុំចេះបង្រៀនសិស្សមក
គ្មានសិស្សណាជូនលុយខ្ញុំទេ ទើបតែថ្ងៃនេះប៉ុណ្ណោះ
ដែលខ្ញុំទទួលបានប្រាក់៥០០០រៀលពីសិស្ស។ លោកគ្រូបានបន្តប្រយោគដោយក្តី រំភើបថា
ស្មាច់មានសំណាងជាងគ្រូ ស្មាច់មានឱកាសរកលុយបានច្រើនជាងគ្រូ អាចទិញបានឡានថ្មីទំនើប
ទិញផ្ទះច្រើនកន្លែងទោះបីលុយនេះ ស្មាច់បានពីណាមកក្តី
ចំណែកគ្រូបានត្រឹមតែជាគ្រូដដែល ហើយឥឡូវនេះ អង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ
និងក្រសួងអប់រំ ប្រកាសថា នឹងចាប់ខ្លួនសិស្ស និងគ្រូបញ្ជូនទៅតុលការ ចំពោះសិស្ស
និងគ្រូណា ដែលប្រព្រឹត្តអំពើសូក និងទទួលសំណូកនៅថ្ងៃប្រឡង។ គ្រូដឹងថា
ទោះបីប្រាក់ខែស្មាច់ឯង ២០០០ ឬ៣០០០ដុល្លារ បើស្មាច់ឯងមិនរកស៊ី
ឬប្រព្រឹត្តអ្វីផ្សេងទេ ស្មាច់ឯងមិនអាចមានលទ្ធភាពទិញដីរាប់ពាន់ហិចតា
សល់វីឡារាប់កន្លែងទេ។ តែស្មាច់ពិតជាសំណាងណាស់
ព្រោះមិនត្រូវបានគេគំរាមចាប់ ខ្លួន ឬស៊ើបអង្កេតឡើយ។ សុំទោសគ្រូមិនហ៊ានចោទថា
ស្មាច់បានប្រព្រឹត្តអំពើពុករលួយទេ។
និយាយចប់ លោករង់ចាំ ក៏ដួលព្រឹបលើដី
ឯឈាមបានក្អែលចេញពីមាត់របស់លោករង់ចាំ។ មនុស្សទាំងអស់ នាំគ្នាភ័យឆោឡោឡើង។ លោករង់ចាំ
បានបន្តខ្សឹបដាក់ត្រចៀកស្មាច់ថា ចូរ ស្មាច់មើលឲ្យច្បាស់ទៅ តើមានគ្រូបង្រៀនណាម្នាក់
ដែលធ្វើមាន ធ្វើបាន ឬមានរថយន្តទំនើប មានផ្ទះវីឡាបីបួនដូចស្មាច់ទៅ?។
គ្រូយកលុយសិស្សបន្តិចបន្តួច ក៏ព្រោះតែក្រពះគ្រូ កូរ ក្រពះគ្រូវាឃ្លាន។
គ្រូបង្រៀនសិស្ស សុំត្រឹមតែរស់ ក៏ពិបាក។ គ្រូលក់ដីសាលាបន្តិចបន្តួច ដើម្បីយកលុយមកកសាងសាលា ដែលខូចខាត គេចោទគ្រូថា
ពុករលួយលក់ដីសាលា។ តែចំពោះស្មាច់វិញ ឃុបឃិតគ្នាលក់ដីរដ្ឋ កិបកេងដីប្រជាពលរដ្ឋ
កាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ គ្មានអ្នកហ៊ានថាឲ្យស្មាច់ទេ។
ស្មាច់បែរជាព្យាយាមនាំគ្នាតាមចាប់កំហុសគ្រូ។ គ្រូងបង្រៀនឲ្យគេអាចក្លាយជានគរបាល
តែគ្រូជិះខុសគេផាកពិន័យ និងស្តីបន្ទោសដៀលគ្រូថា ធ្វើដល់គ្រូបង្រៀន
បើកបរមិនគោរពច្បាប់។ គ្រូបង្រៀនឲ្យគេក្លាយជាអ្នកកាសែត ពេលគ្រូមានកំហុសបន្តិចបន្តួច
គេនាំគ្នាចុះផ្សាយអាក្រក់ពីគ្រូ។ គ្រូបង្រៀនឲ្យគេក្លាយជាតំណាងរាស្រ្ត
តែពួកគេទាំងនោះ បែរជានាំគ្នាបង្កើតច្បាប់ ដើម្បីចាប់កំហុសគ្រូ។ គ្រូបង្រៀនឲ្យគេបានធ្វើមន្រ្តី
គ្រូបង្រៀនឲ្យគេធ្វើជារដ្ឋមន្រ្តី គ្រូបង្រៀនឲ្យគេធ្វើជានាយករដ្ឋមន្រ្តី តែគ្រូនៅតែជាគ្រូដដែល។
គ្រូបង្រៀនឲ្យគេក្លាយជាគ្រូពេទ្យ តែពេលគ្រូឈឺ គ្រូត្រូវចូលសម្រាកមន្ទីរពេទ្យ
គេទាមទារឲ្យគ្រូបង់ប្រាក់ដោយគ្មានយោគយល់ សូម្បីខ្វះមួយដុល្លារ។ តែគ្រូមិនតូចចិត្តទេ ផ្ទុយទៅវិញ គ្រូកាន់តែសប្បាយចិត្ត
ព្រោះពេលនេះ អ្នកដែលប្រកាសចាប់ខ្លួនគ្រូនោះ គឺជាសិស្សរបស់គ្រូដែរ។ ពួកគេមិនមែនជាអទិទេព ចេះដោយគ្មានគ្រូបង្រៀនទេ។
គ្រូអរគុណ ចំពោះក្រសួងអប់រំ និងអង្គភាពប្រឆាំងអំពើពុករលួយ ដែលមានវិធានការនេះ
ចំពោះគ្រូបង្រៀនមុនគេ។ គ្រូជឿថា វិធានការនេះ នឹងមានជាបន្តបន្ទាប់
ចំពោះវិស័យដទៃទៀត។ គ្រូដឹងថា ជប៉ុន អូស្រ្តាលី កាណាដា និងអាមេរិច
គេផ្តល់អនុសាសន៍ឲ្យយើងកែទម្រង់ប្រព័ន្ធអប់រំ តែគេមិនបានប្រាប់ឲ្យស្មាច់ឯងចាប់គ្រូដាក់គុកទេ។
គេចង់ប្រាប់ស្មាចឯងថា ត្រូវគិតគូរគ្រូបង្រៀនឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ដូចជាផ្តល់ប្រាក់បៀរវត្សរ៍សមរម្យ
ដែលអាចឲ្យគាត់រស់នៅសមរម្យ និងប្រកបដោយភាពថ្លៃថ្នូរ។ ប្រសិនបើជីវភាពគ្រូបានសមរម្យ
មិនលំបាកហើយនោះ នោះគុណភាពអប់រំ ក៏លែងមានវិបត្តិទៀតដែរ
តែបើគ្រូណានៅតែធ្វើឲ្យមានកំហុសនោះសមនឹងទទួលទោសហលយ។
ប៉ុន្តែពួកស្មាច់ឯងបែរជាគំរាមចាប់គ្រូដាក់គុកទៅវិញ។
ស្មាច់ឯងក្រឡេកមើលទៅ តើមានប្រទេសណាមួយ គេធ្វើបាបគ្រូបែបនេះទេ។ គ្រូមិនហ៊ានថា
ស្មាច់ជាក្រពើរមិលគុណនោះទេ។
ស្មាច់ ចូរសិស្សចាំសម្តីគ្រូឲ្យច្បាស់ណា
ធ្វើជាអ្នកដឹកនាំ មិនត្រូវជឿតែសម្តីមន្រ្តីអែបអប អោបពង លុញពង និងទ្រពងទេ
វានឹងធ្វើឲ្យគេឈឺចាប់ និងបង្កើនសត្រូវកាន់តែច្រើន។ និយាយចប់ លោកគ្រូរង់ចាំ
ក៏សន្លប់បាត់ស្មារតីទៅ...។
(
ចប់ )
២៧ មីនា ២០១៤
No comments:
Post a Comment